Met alle veranderingen in de jeugdhulp komen de professionals steeds meer onder druk te staan. Behandelingen moeten korter en gericht zijn op de vragen van de jeugdigen en haar ouders. Tegelijkertijd moet de hulp integraal zijn. Maar hoe krijgen behandelaren in korte tijd goed inzicht in de precieze aard van de klachten en zorgen en houden ze tegelijkertijd zicht op de bredere context waarin de problemen zich voordoen?
Instrumenten kunnen daarbij helpen. Nooit als vervanging van het klinisch oordeel, maar als ondersteuning daarvan. Bijvoorbeeld omdat je met behulp van een vragenlijst een nog completer beeld krijgt van problemen. Tirsa van der Velden en haar collega’s laten zien dat de Sensory Profile, afgenomen naast een uitgebreide ontwikkelingsanamnese en een gestructureerde observatie met de ADOS, in de diagnostiek van kinderen met een stoornis uit het autismespectrum toch nog extra en bruikbare informatie oplevert over de manier waarop deze kinderen zintuiglijke prikkels verwerken.
De bijdrage van Tamara de Beuf toont hoe de START:AV kan helpen om kansen en risico’s op een gestructureerde manier in kaart te brengen. Zeker als het gaat om jongeren met complexe problemen zoals je die vaak ziet binnen een residentiële setting, is dat belangrijk. Het instrument kan de behandelaar aanknopingspunten bieden voor het kiezen van interventies, maar het kan ook gebruikt worden om veranderingen te evalueren.
De CAP-J, beschreven in het artikel van Willeke Daamen, is een taxonomie, een classificatiesysteem om problemen op vijf domeinen (psychosociaal functioneren, lichamelijke gezondheid, cognitieve ontwikkeling, gezin en opvoeding en de omgeving van de jeugdige) te benoemen. Zo’n instrument helpt professionals dezelfde taal te spreken. Een belangrijk punt als we willen dat kennis uit verschillende gebieden van de jeugdhulp bij elkaar komt, met andere woorden: als we integraal moeten werken.
We zijn het er wel over eens dat instrumenten om allerlei redenen nuttig gereedschap zijn in het klinische werk. Mooi dus dat onderzoekers en behandelaars werken aan de ontwikkeling van goede instrumenten. Toch is een kritische noot op z’n plaats. Om van waarde te zijn in de praktijk moeten de instrumenten
