HIC-J: hulp bij acute psychiatrische nood

Tijdens de tweede coronagolf steeg het aantal crisisaanmeldingen bij de specialistische jeugd-GGZ spectaculair; in sommige regio’s met zelfs zestig procent. Crisisplaatsen ver buiten de regio waren vaak de enige oplossing. Het leidde tot veel verontwaardiging en in de Tweede Kamer werd begin dit jaar zelfs een motie aangenomen voor meer crisisplaatsen: “In deze tijd, waarin zorgwekkend veel mensen kampen met psychische problemen, kan een crisisplek op de ggz net zo levensreddend zijn als een bed op de IC”, aldus GroenLinks-leider Jesse Klaver, die de motie indiende. Maar wat houdt een crisisopname in? Wanneer is zo’n opname aan de orde, hoe krijgt die invulling en wat kan een High Intensive Care Jongen (HIC-J) daarbij betekenen? Aan de hand van het verhaal van Emma en haar ouders, die letterlijk en figuurlijk van ver komen, geven wij een kijkje in de keuken van een HIC-J.

Een van de uitgangspunten van het HIC-model (box 1) is matched cure: de behandeling zo kort en licht als mogelijk houden, en zo zwaar als nodig. Het is dus niet de laatste schakel in de keten, zoals in het verleden het geval was bij stepped cure. Integendeel: het is mogelijk om eerder tot opname over te gaan, bijvoorbeeld als het gevaar (nog) niet afgewend of behandeld kan worden, of als het te groot is. Opname biedt patiënten, naasten en zorgverleners de kans in te grijpen om erger te voorkomen. Een ander uitgangspunt is personalised cure: zorg op maat. Een crisis werkt meestal overspoelend voor patiënten en naasten. Een van de doelen van opname is overzicht creëren, waarbij gekeken wordt welke facetten voor deze persoon prioriteit hebben. Dit draagt bij aan het hervinden van eigen regie. Lag het accent bij crisisopnames in het verleden op klinisch herstel (gericht op het opheffen, verminderen of draaglijker maken van de symptomen van de psychiatrische stoornissen), tegenwoordig zijn daar andere vormen bij gekomen. Het gaat om zogeheten herstelondersteunende zorg, gericht