Gezien en Gelezen

Trauma en persoonlijkheidsproblematiek is al enige tijd geleden verschenen, maar verdient toch een plaats in deze rubriek. Het boek biedt een model om de kloof te overbruggen tussen behandeling van trauma en behandeling van persoonlijkheidsproblematiek. Trauma en persoonlijkheidsproblematiek zijn namelijk niet te scheiden. Uit onderzoek en uit de praktijk blijkt dat aan de ontwikkeling van persoonlijkheidsproblematiek (onder andere) ervaringen in de kindertijd ten grondslag kunnen liggen die traumatisch zijn. En te vaak nog komen cliënten niet toe aan verwerking van ernstig beschadigende ervaringen, omdat in de behandeling de aspecten en gevolgen van de persoonlijkheidsproblematiek steeds de aandacht vragen. Of problemen die de cliënt in het hier en nu ervaart met zaken als werk, huisvesting, relaties enzovoort. Ondertussen gaan herbelevingen en disfunctionele copingstrategieën die in het verleden zijn ontwikkeld maar in het heden niet meer handig zijn, gewoon door en staan die herstel in de weg. Er moet in behandeling ruimte zijn voor praktische zaken, psycho-educatie, emotieregulatie, verwerking, systeem en integratie. Maar omdat er zo’n veelheid aan problemen is, is het niet eenvoudig om een goede lijn in de behandeling te houden en aan alle aspecten toe te komen. Stöfsel en Mooren hanteren de zogenaamde interventiecirkel: een overzichtgevend behandelmodel. In zes segmenten van de cirkel komen al deze zaken aan bod. Er wordt aandacht besteed aan de keuzes die er te maken zijn, bijvoorbeeld als het gaat om de vraag ‘waar te beginnen in de behandeling?’

Om tot een goed begrip van persoonlijkheidsproblematiek en tot goede diagnostiek te komen, begint het boek met een heldere uiteenzetting van theoretische achtergronden: definities van psychotrauma en persoonlijkheid, modellen voor diagnostiek en behandeling en richtlijnen en handvatten. Om overzicht te houden bij complexe problemen zijn er verschillende modellen voor samenhang van klachten en levensloop. Vervolgens worden per hoofdstuk interventies uitgewerkt voor de verschillende behandelsegmenten. Globale en specifieke verwerkingstechnieken en therapieën komen aan de orde, waaronder imaginaire exposure, EMDR, brievenmethode, cognitieve interventies en geïntegreerde verwerkingsprogramma’s als BEPP en schematherapie. In het integratiesegment gaat het om het aanleren van nieuwe vaardigheden en copingstrategieën en herbezinning op het leven, maar ook over het afbouwen van de behandeling.

Extra aandacht is er voor de therapeutische relatie, omdat in de manier waarop de cliënt de therapeutische relatie aangaat de