Therapie via het scherm, zoals tijdens corona, dat is toch niet meer dan een noodoplossing? Else de Haan ziet echter ook kansen. Niet als vervanging, maar als mogelijke verrijking van face-to-face behandeling.
Foto: Aleid Denier van der Gon
Heel wat kinderen en jongeren zijn tijdens de coronacrisis behandeld via de computer. Zij zagen hun therapeut op hun computerscherm in plaats van in de behandelkamer: een intake via het scherm, diagnostiek via het scherm, behandelafspraken via het scherm. De meeste kinderen en therapeuten zullen dit hebben ervaren als een noodoplossing. Liever de behandelkamer dan het scherm. Toch biedt internet niet alleen een noodoplossing. Het kan ook verrijking geven aan de bestaande behandeling. Hierover las ik twee interessante artikelen.
Het eerste betreft een onderzoek naar het effect van een internetbehandeling voor de dwangstoornis. Het onderzoek valt op door de interessante vraagstelling én omdat het gepubliceerd is in een prestigieus tijdschrift: het JAMA (Journal of the American Medical Association). Mooi dat in die contreien ook aandacht wordt gegeven aan behandeling van kinderen en jongeren met een dwangstoornis. Nog mooier is het onderzoek zelf.
De internetbehandeling die de Zweedse psycholoog Kristina Aspvall en haar collega’s (2021) onderzochten is het Barninternetprojektet OCD (BiP OCD) ofwel het Kinder Internet Project OCS (Obsessieve Compulsieve Stoornis of dwangstoornis). Dit BiP OCD volgt de gebruikelijke gebruikelijke face to face behandeling, met psycho-educatie, exposure en responsepreventie, cognitieve interventies en terugvalpreventie. In het programma zitten daarnaast ook teksten met uitleg over de behandeling en filmpjes. Er is regelmatig contact met de therapeut, zowel in e-mails als per telefoon. Ook kunnen zowel ouders als kind tussendoor bij vragen contact opnemen met de therapeut. Het programma heeft aparte versies voor kinderen en jongeren, waarbij de kinderversie minder tekst, meer illustraties en kindvriendelijke taal bevat. In beide versies zijn aparte modules voor ouders. Het programma bestaat uit veertien sessies in zestien weken.
De onderzoekers vergeleken dit BiP met de gebruikelijke poliklinische cognitieve gedragstherapie (CGT). Zij vroegen zich echter niet af of er verschil was tussen beide behandelvormen, zij vroegen zich af of het BiP niet slechter was dan de gebruikelijke behandeling. Zij deden een zogeheten non-inferiority study. Als zo’n behandeling via internet even goed is als de gebruikelijke CGT zou dat een goed, minder duur en breder toepasbaar alternatief zijn. Dit was echter maar een deel van hun vraagstelling. Zoals we weten, is geen enkele behandeling voor iedereen even effectief. Cognitieve gedragstherapie voor de dwangstoornis is evidencebased, bewezen effectief. Toch heeft zo’n 30 tot 40 procent van de kinderen er niet voldoende baat bij. Er is in
