Het onderzoek ‘Breaking the cycle’ wil het inzicht vergroten in de wijze waarop ingrijpende jeugdervaringen van ouders de opvoeding van hun kinderen beïnvloeden. En hoe we deze ouders helpen de cyclus te doorbreken.
Er komt steeds meer wetenschappelijke en maatschappelijke aandacht voor de invloed die ingrijpende jeugdervaringen (Adverse Childhood Experiences; ACE’s) kunnen hebben later in het leven. Onder deze jeugdervaringen verstaan we over het algemeen: het voor het 18de levensjaar meemaken van lichamelijke of psychische mishandeling of verwaarlozing, seksueel misbruik, getuige zijn van huiselijk geweld, echtscheiding van ouders, of het opgroeien met een gezinslid dat een psychische stoornis of verslaving heeft of in de gevangenis zit (Felitti et al., 1998). De prevalentie van ingrijpende jeugdervaringen is hoog: geschat wordt dat 56,2 procent van de Nederlandse volwassenen ten minste één ingrijpende jeugdervaring heeft meegemaakt (Hughes et al., 2021). Naast de invloed van ingrijpende jeugdervaringen op de eigen fysieke en psychische gezondheid, worden ook de intergenerationele effecten steeds beter in kaart gebracht en begrepen. Zo is bekend dat naarmate iemand meer ingrijpende jeugdervaringen heeft, zijn kinderen meer risico lopen op internaliserende en externaliserende problemen (o.a. Rowell & Neal-Barnett, 2022).
In de relatie tussen ingrijpende jeugdervaringen van ouders en de mentale gezondheid van hun kind spelen verschillende mechanismen een rol. Bijvoorbeeld de (epi)genetische overdracht van biologische risicofactoren, zoals gevoeligheid voor stress; een risicovolle sociaal-maatschappelijke positie, zoals opgroeien in armoede; en de opvoeding en ouder-kindrelatie. Ingrijpende jeugdervaringen van ouders zijn onder meer geassocieerd met een grotere kans op onveilige ouder-kindhechting, verminderde emotionele beschikbaarheid voor het kind, vaker gebruikmaken van permissieve of juist autoritaire discipline, en een verhoogd risico op het plegen van kindermishandeling (Rowell & Neal-Barnett, 2022). Opvoedondersteuning aan ouders met ingrijpende jeugdervaringen kan daarom een belangrijk preventief middel zijn.
Onderzoeksproject ‘Breaking the cycle’ is erop gericht meer inzicht te krijgen in de wijze waarop ingrijpende jeugdervaringen van ouders van invloed zijn op de opvoeding van hun kinderen, en in de manier waarop we deze ouders kunnen ondersteunen om de cyclus van intergenerationele overdracht te doorbreken.
Opvoedinterventies voor ouders met Ingrijpende jeugdervaringen
Nederland kent al veel effectieve opvoedinterventies voor ouders gericht op het versterken van opvoedvaardigheden en de ouder-kindrelatie. Deze worden bijvoorbeeld bij gezinnen thuis uitgevoerd, zoals VoorZorg of VIPP-SD (Video-feedback Intervention to Promote Positive Parenting and Sensitive Discipline), of in groepsvorm, zoals Incredible Years (ook wel Pittige Jaren). Ouders die meedoen aan dergelijke interventies geven daarbij regelmatig aan dat zij ingrijpende jeugdervaringen hebben.
