Het is belangrijk om angst bij kinderen vroeg te herkennen en aan te pakken. Scholen, wijkteams en andere partijen in het sociaal domein kunnen de groepstraining Leer te durven! gebruiken om kinderen tussen 8 en 12 jaar oud te helpen. In dit artikel wordt uitgelegd hoe je dat aanpakt.

‘Ik voelde altijd een vervelend gevoel in mijn buik als ik ergens bang voor was. Ik heb geleerd om dat gevoel te negeren en te ontspannen door een paar keer diep adem te halen. Ik zeg dan tegen mezelf: “Ben niet bang. Je kan het.” Ik voel me daarna zelfverzekerder.’
– Deelnemer, 12 jaar.

Opgroeien kan best spannend zijn. Voor kinderen in de basisschoolleeftijd is het belangrijk om allerlei nieuwe dingen te durven, zoals contact leggen met nieuwe klasgenootjes, iets zeggen in de klas, of zonder je ouders meedoen met sport of een verjaardagsfeestje. Het is normaal dat kinderen dit soms eng vinden. Maar als de angst te groot wordt, kan deze ertoe leiden dat kinderen gezonde vernieuwing en uitdaging uit de weg gaan. De angst is dan belemmerend voor de ontwikkeling van het kind.

Uit onderzoek blijkt dat zulke ongezonde angst bij kinderen een voorbode kan zijn van een angststoornis op latere leeftijd. Angststoornissen beginnen namelijk vaak al voor het zesde levensjaar en gaan meestal niet vanzelf over (Beesdo et al., 2009; Keller et al., 1992; Merikangas et al., 2010). Het is dus belangrijk om op tijd in te grijpen als kinderen angst ervaren die hen belemmert in het dagelijks leven. Dat kan al bij beginnende angstklachten: het gaat dan om preventie, geen behandeling. Gelukkig bestaan er in Nederland goede preventieve trainingen voor angst bij kinderen. Maar in de praktijk maken nog relatief weinig ouders en kinderen hier gebruik van.

Om meer kinderen met angstklachten te helpen is het Samenwerkingsverband Preventie Angst bij Kinderen (SPAK) in het leven geroepen. SPAK is een collectief van preventieorganisaties en onderzoekers: Indigo Rijnmond, gemeente Rotterdam, Youz Preventie Haaglanden, Arkin Amsterdam, Prezens Amsterdam, GGD Amsterdam en het Trimbos-instituut. SPAK heeft een aantal trainingen voor angst bij kinderen onder de loep genomen en heeft ervoor gekozen de cursus Leer te durven! zo breed mogelijk aan te bieden.

Wat is Leer te durven?

Leer te durven! is een op cognitieve gedragstherapie (CGT) gebaseerde groepstraining voor kinderen tussen 8 en 12 jaar. De training wordt meestal door een professional aangeboden in