Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Elk nadeel heeft zijn voordeel

Vanwege het coronavirus mogen we geen direct contact hebben met onze klanten. Het gesprek met Evi en haar moeder doen we daarom telefonisch. Moeder is verrast dat ik bel; door alle gedoe rond het gevaarlijke virus was ze het helemaal vergeten. Op de achtergrond is iemand druk aan het timmeren. Het blijkt vader te zijn die dankbaar gebruikmaakt van verplicht thuisblijven. Evi roept. Ze wil wel met me praten. Moeder verlaat opgelucht het gesprek.
Evi is volgens de kalender bijna achttien jaar, maar dat vergeet ze zelf wel eens. Toen ze nog jong was, is een kankergezwel uit haar hoofd gehaald. Ze heeft er permanente hersenschade aan overgehouden. Zelf zegt Evi dat ze het geheugen van Dora heeft, de vergeetachtige vis uit de film Nemo. Ze is supersnel afgeleid en weet ook dat ze veel trager denkt dan andere kinderen en nooit op een gewone school zal passen. Ze heeft dagbesteding en heeft geleerd dat als school te zien. Vaak vindt ze het prima, maar soms baalt ze dat haar broer wel het vmbo doet en zij niet. Ze weet dat ze sneller in paniek raakt dan anderen en dat ze heel boos kan worden. Van die heftige boosheid wil ze af en zo is ze bij ons gekomen.
https://static-content.springer.com/image/art%3A10.1007%2Fs12454-020-0151-5/MediaObjects/12454_2020_151_Fig1_HTML.jpg
© nadia_snopek / stock.adobe.com
Tijdens het bellen vertelt Evi dat ze weer heel boos is geweest. Zo boos dat ze spullen uit haar kamer naar beneden heeft gegooid. Ze heeft er veel spijt van. Ze weet dat het eigenlijk altijd zo gaat; ze wordt heel boos, gooit met dingen en heeft achteraf spijt. Haar moeder heeft al vaker gezegd er wel eens klaar mee te zijn.
Evi heeft inmiddels geleerd dat haar boosheid verschillende dingen kan betekenen. Soms is ze bang voor iets en dan voelt ze zich zo paniekerig dat ze heftig reageert; angst verkleed als boos. En soms is haar boosheid een manier om haar zin te krijgen. Ze heeft verschillende trucs geleerd om met de boosheid om te gaan. Zo heeft ze een roze bril die haar helpt om rustig te worden, haar helpende gedachten geeft en haar laat denken aan oplossingen en ze heeft met haar behandelaar thuis een kartonnen bril gemaakt met helpende gedachten en steekwoorden. Als ze in paniek de begeleider appt, stuurt hij haar een rode bril, waarna zij weer weet wat ze kan doen.
Ze weet ook dat boosheid om je zin te krijgen kinderachtig is. Evi lacht door de telefoon. Ze zegt dat ze deze keer kinderachtig boos is geweest. Ze wilde net als haar vader en broer lekker thuisblijven. Dan komt Evi met de vraag of het misschien een goed idee is om zichzelf straf te geven als ze zo kinderachtig boos is. Ik hou zelf niet zo van straf, maar Evi lijkt het wel wat. Ze bedenkt allerlei stomme klusjes die ze moet doen als ze kinderachtig boos is gebleven tot gooiens toe. Ze pakt een blaadje en maakt een lijstje. Ze zegt dat ze het nu op de ijskast hangt en me op de hoogte zal houden van hoe het gaat.
Van de behandelaar thuis hoor ik een week later dat Evi prima aan de slag is gegaan met haar taakjes om te leren niet zo kinderachtig boos te doen. Bovendien heeft Evi een verzoek; of we elkaar weer kunnen bellen bij de volgende afspraak. Ze vindt bellen heel handig. Ze heeft veel beter kunnen nadenken, omdat ze alleen mijn stem hoorde en niet werd afgeleid door een gezicht. Zo grappig, had ze ook nog gezegd, dat zoiets naars als corona ook zoiets goeds kan brengen.
over de auteur Anneke Eenhoorn is klinisch psycholoog bij Stichting ’s Heeren Loo Zorggroep